Pagtanggap sa Intralingguwal na Pagsasalin ng Pasyong Bikol ni Tranquilino Hernandez

Authors

  • Rizalyn Sahagun Ateneo de Naga University Author
  • Vasil Victoria Ateneo de Naga University Author

DOI:

https://doi.org/10.70922/1kv26f81

Keywords:

Pasyong Bikol, Intralingguwal na Pagsasalin, Ortograpiyang Bikol, Ortograpiyang Pambansa, Kritisismong Pampagsasalin

Abstract

Makapangyarihan ang pagsasalin dahil naiintelektuwalisa nito ang wika at ang tao mismo sa mahabang proseso nito lalo na sa kasalukuyang konteksto. Isang patunay sa realidad na ito ay ang pagbabago sa ortograpiyang ginagamit sa mga relihiyoso at kultural na teksto tulad ng Pasyong Bikol. Nakatuon ang pag-aaral na ito sa Intralingguwal na Pagsasalin ng Pasyong Bikol, matukoy ang mga tuntunin sa Ortograpiyang Bikol na itinatampok ng isinagawang danas sa pagsasalin, at magsagawa ng intalingguwal na pagsasalin sa Pasyong Bikol. Ang pag-aaral na ito ay sumailalaim sa disenyong Descriptive-qualitative. Pinili ang mga kalahok sa pag-aaral gamit ang Convenience Sampling at Purposive Sampling mula sa Dominorog Calabanga at Lungsod Naga, Camarines Sur. Ginamit din dito ang Focus Group Discussion (FGD) at mga pakikipanayam. Natuklasan sa pag-aaral na buhat ng pamilyaridad at persepsiyon sa mga salita o simbolong ginamit sa makabagong bersiyon ng Pasyon, positibong inirerekomenda at tinatanggap ng lahat ng mga kalahok ang isinagawang pagsasaling Intralingguwal. Sa pangkalahatan, ito ay iminumungkahing gamitin sa pagbabasa at pag-aaral ng panitikan, kultura, at maging kasaysayan ng Pasyong Bikol. Karagdagan, bilang isang relihiyosong teksto, hindi nabago ang nilalaman ng nasa makabagong bersiyon. Nakita ito bilang panimulang pag-aaral upang maisulong sa Bikol ang intralingguwal na pagsasalin ng iba pang akdang relihiyoso.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biographies

  • Rizalyn Sahagun, Ateneo de Naga University

    Si Rizalyn Sahagun ay nagtapos noong 2023 sa Ateneo de Naga University ng programang Master of Arts in Education Major in Filipino. Siya rin ay naging manunulat ng The Stateans (Ang opisyal na Pahayagan ng mga mag-aaral ng CBSUA-Pili) noong 2014-2017. Kasalukuyang nagtuturo ng mga asignaturang Filipino sa Ateneo de Naga University SHS at nagsisilbing tagapayo ng KuritBULAWAN (Ang opisyal na Pahayagang pangmag-aaral ng Ateneo de Naga SHS.)

  • Vasil Victoria, Ateneo de Naga University

    Si Dr. Vasil A. Victoria ay nagtapos ng doktorado sa Araling Filipino sa De La Salle University, Maynila na may perpektong kuwatro ang lahat ng marka sa kaniyang asignatura. Isinilang siya sa dalawang matinding dahilan, una ang magturo nang buong husay, at ikalawa ang magmahal nang buong dalisay. Naniniwala siyang ang tao ay ipinanganak para magtagumpay at maglakbay. 

References

Alejandro, Rufino. 1980. Ang Sining ng Pagsasalin. Maynila. Rex Bookstore.

Almario, Virgilio S. 2003. Patnubay SA Pagsasalin. Pasig City, Philippines: Anvil.

Almario, Virgilio S. 1997. Tradisyon at Wikang Filipino. Quezon City: UP Sentro ng Wikang Filipino.

Almario, Virgilio. 1996. Pagsulyap sa Kasaysayan ng Pagsasalin. Daluyan, Tomo VII, Bilang 3-4. UP Sentro ng Wikang Filipino.

Almario, Virgilio. 1995. Tungo sa Nagkakaisang mga Salin at Tagasalin. Daluyan, Tomo VI, Bilang 1-4. UP Sentro ng Wikang Filipino.

Almario, Virgilio. 2015. Introduksiyon sa Pagsasalin Mga Panimulang Babasahin Hingil sa Teorya at Praktika ng Pagsasalin. Komisyon sa Wikang Filipino. Maynila.

Almario, Virgilio. 2003. et al. Patnubay sa Pagsasalin Lungsod Pasig. Anvil Publishing, Inc.

Almario, Virgilio S. 2016. Madalas Itanong Hinggil Sa Wikang. San Miguel, Maynila: Komisyon sa Wikang Filipino.

Bassnett, Susan. 2014. Translation Studies. London: Routledge.

Batnag, Aurora E., Jayson D. Petras, and Lilia F. Antonio. 2009. Teksbuk Sa Pagsasalin. Quezon City: C & E Publishing.

Baker, Mona. 1998. Routledge Encyclopedia of Translation Studies. London: Routledge.

Cohen, J. 1986. Translation. Encyclopedia Americana. 27:12-15.

Hernandez, Tranquilino. 1950. Casaysayan can Mahal na Pasion ni Jesucristo Cagurangnanta, na Sucat Ipaglaad nin Puso nin Siisay man na Magbasa. Diocesan Nueva Caceres.

Hewson, Lance. 2012. An Approach to Translation Criticism: Emma and Madame Bovary in Translation. Amsterdam: Benjamins.

Mintz, Malcolm Warren. 2004. Bikol Dictionary. Perth. Indonesian/Malay Texts and Resource.

Munday, Jeremy. 2012. Evaluation in Translation: Critical Points of Translator DecisionMaking. Routledge.

R., Reganit Arnulfo Aaron. 2005. Research Made Easy (Educational Setting). Cabanatuan City: Anahaw Enterprises. Venuti, Lawrence. 2018. The Translator’s Invisibility: A History of Translation. London: Routledge, Taylor & Francis Group.

Victoria, Vasil. 2016. Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Filipino. Ateneo de Naga University Press.

Victoria, Vasil. 2016. Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik. Ateneo de Naga University Press.

Tajvidi, G. R., Arjani, S. 2017. Appraisal theory in translation studies: An introduction and review of studies of evaluation in translation. Journal of Research in Applied Linguistics, 8(2), 3-30. H.

S., Tria Wilmer Joseph. 2014. Guide to Bikol Orthography. Naga City, Philippines: University Research Council, Ateneo de Naga University.

Zafra, Galileo S. 2009. Salin-Suri: Panimulang Pagmamapa Ng Mga Larangan Ng Pag-Aaral Ng Pagsasalin Sa Filipinas: Ikatlong Sourcebook Ng Sangfil. Diliman: Sanggunian sa Filipino, UP Sentro ng Wikang Filipino. Agung, I. G. A. M. 2016. “Translation Procedures in TransLating Religious Terms.” Linguistika: Buletin Ilmiah Program Magister Linguistik Universitas Udayana, vol. 23, Sep.

Batnag, Aurora. 1997. “Pagbubuo ng Teorya sa Pagsasalin ng Tula: Paglalapat sa mga Piling Tulang Africano.” Di nalathalang disertasyon. Manila: Philippine Normal University.

Buban, Raquel S. 2024. “Ang Moog Sa Ibang Salita: Isang Intralinggwal Na Salin Ng Nobelang Tagalog Ni Medina.” Animo Repository

https://animorepository.dlsu.edu.ph/etd_doctoral/1263/.

Nida, Eugene A. 2007. “The Sociolinguistics of Translating Canonical Religious Texts.” TTR : Traduction, Terminologie, Rédaction 7 (1): 191–217. doi:10.7202/037173ar.

Ilker E., Sulaiman A.M, Rukayya S. A. 2016. “Comparison of Convenience Sampling and Purposive Sampling.” American Journal of Theoretical and Applied Statistics. Vol. 5, No. 1, 2016, pp. 1-4. doi: 10.11648/j.ajtas.20160501.11 Caulfield, Jack. 2023. “How to Do Thematic Analysis: Step-by-Step Guide & Examples.” Scribbr. June 22. h tt p s : / / w w w. s c r i b b r. c o m / m e t h o d o l o g y / t h e m a t i c - a n a l y s i s / # : ~ :text=Thematic%20analysis%20is%20a%20method,meaning%20that%20

come%20up%20repeatedly.

Admin, Bicolmail Web. 2018. “The Filipino Writer as a Translator.” Bicolmail. bicolmail. November 22. https://www.bicolmail.net/single-post/2018/11/22/the-filipino-writer-as-atranslator.

https://diksiyonaryo.ph/

Himoro, Marcelo Y.2021. Towards a Spell Checker for Zamboanga Chavacano https://www.aclweb.org/anthology/2020.lrec-1.327.pdf. Hill-Madsen, Aage. 2020. “The Heterogeneity of Intralingual Translation.” Meta 64 (2): 537–60. doi:10.7202/1068206ar.

Kitzibatan. 2015. “Ang Kasaysayan Ng Pagsasalingwika Sa Daigdig at Sa Pilipinas.” Yakan. August 15. https://kitzibatan.wordpress.com/2015/07/18/ang-kasaysayan-ngpagsasalingwika-sa-daigdig-at-sa-pilipinas/.

Komisyon Sa Wikang Filipino. 2024. “Pagsasalin Mulang Katutubong Wika Tungong Filipino: Ilang Isyu, Hámon, at Mungkahing Tugon.

https://www.facebook.com/komfilgov/videos/489177718897194/.

https://kwfdiksiyonaryo.ph/

Manuel, Y. (n.d.). Report - Seminar Sa Pagsasaling Wika. Scribd. https://www.scribd.com/document/342547043/Report-Seminar-SaPagsasaling-Wika

Maravilla, Lyqa. 2018 “New Testament Pinoy Version Review - Is It Any Good?” 2018. YouTube. YouTube. September 28.

Mathieu. 2022. “6 Contemporary Translation Theories.” Cultures Connection. December 7. https://culturesconnection.com/6-contemporary-theories-to-translation/. Nida, Eugene A., and Charles R. Taber. 1969. “The Theory and Practice of Translation. with Special Reference to Bible Translating.

https://www.pdfdrive.com/the-theory-and-practice-of-translation-with-specialreference-to-bible-translating-helps-for-translators-8-e165240678.html.

Pergnier, M. (1978). Language-Meaning and Message-Meaning: Towards a Sociolinguistic Approach to Translation. In: Gerver, D., Sinaiko, H.W. (eds) Language Interpretation and Communication. NATO Conference Series, vol 6. Springer, Boston, MA.

https://doi.org/10.1007/978-1-4615-9077-4_18

Ringer. 2015. “Amang Hinulid Kan CalabangaWikipedia. Wikimedia Foundation. https://bcl.wikipedia.org/wiki/Amang_Hinulid_kan_Calabanga.

Savage Mind: Arts, Books, Cinema. 2022. Facebook. Retrieved August 21, 2022, from https://www.facebook.com/SavageMindBikol/photos/a.326139041525082/1198077730997871/

2024. Language-Meaning and Message-Meaning: Towards a Sociolinguistic. https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/978-1-4615-9077-4_18.pdf

Downloads

Published

2024-11-28

How to Cite

Pagtanggap sa Intralingguwal na Pagsasalin ng Pasyong Bikol ni Tranquilino Hernandez. (2024). Social Sciences and Development Review, 15(1). https://doi.org/10.70922/1kv26f81